Bestuurders Vandana Doekhie en
Hans van der Knaap in gesprek over 2021
Ons doel is om onze deelnemers een pensioen te geven dat waardevast is
Hans van der Knaap, onafhankelijk voorzitter van Pensioenfonds ING, en Vandana Doekhie, niet uitvoerend bestuurder bij het Fonds, kijken tijdens een gesprek bij Hortus Botanicus in Amsterdam terug op het stabiele jaar 2021. Lees het transcript van dit gesprek, dat op video is vastgelegd.
Vandana Doekhie: “Er gebeurt op dit moment heel veel in de wereld. De coronacrisis hebben we net achter de rug. We zitten nu midden in de oorlog in Oekraïne. Dat zijn allemaal onderwerpen waar we binnen het Fonds ook over moeten nadenken. Of we ons beleid daarop moeten gaan aanpassen. Wat we gaan communiceren naar deelnemers. Dat zijn geen kleine thema’s en het houdt mij wel bezig in ieder geval. Hoe zit dat met jou Hans?”
Hans van der Knaap: “Ik denk dat de wereld behoorlijk is veranderd. Medewerkers moesten thuis gaan werken. Dat was natuurlijk anders. Inmiddels komen ze langzamerhand weer terug naar hun werk. Het heeft een enorme impact gehad op onze beleggingsportefeuille. Ik denk dat we, terugkijkend, er behoorlijk goed doorheen zijn gekomen. Maar wat me toch wel zorgen baart is de enorm opgelopen inflatie. Mede ook gevoed door de coronacrisis, de energietransitie, stijgende energieprijzen en inflatiecijfers. Mensen maken zich daar best zorgen om.”
Vandana: “Gelukkig hebben wij daarmee binnen het Fonds natuurlijk wel rekening mee gehouden door ons beleid al eerder daarop aan te passen. Inflatie is iets wat heel veel mensen nu bezighoudt, ook onze deelnemers, en wij zijn daar in goede mate tegen beschermd binnen het pensioenfonds. Ik denk dat dat een hele goede boodschap is voor onze deelnemers.”
Hans: “Absoluut.”
De wereld is de afgelopen jaren behoorlijk veranderd. Alles bij elkaar heeft dat een behoorlijke impact gehad op onze beleggingsportefeuille.
Hans van der Knaap
Onafhankelijk voorzitter van Pensioenfonds ING
Hans: “Veel pensioenfondsen hebben problemen met het kunnen indexeren. Dus daar had je de discussie: ‘gaan wij moeten korten?’ Gelukkig hebben we bij ons Fonds de discussie kunnen voeren: ‘gaan wij indexeren?’ En tot nu toe konden we altijd indexeren. Daar zijn we best trots op. Maar nu zien we wel heel hoge inflatiecijfers, dus de vraag die daaronder ligt, of we álles kunnen indexeren, dat gaat een uitdaging worden.”
Hans: “Onze ambitie is om de koopkracht van onze pensioenen te kunnen handhaven, maar of we die ambitie daadwerkelijk kunnen omzetten in realisatie is een grote uitdaging. We hebben gelukkig een degelijke beleggingsportefeuille kunnen opbouwen. Daar hebben we járen over gedaan. We hebben best wat ‘exposure’ in vastgoed, dat altijd helpt bij inflatie. Ook hebben we producten gekocht die ons beschermen tegen inflatie. Dat heeft ons geholpen. En ik denk dat wij in Nederland een van de weinige pensioenfondsen zijn die daar fors in hebben geïnvesteerd.”
Vandana: “Wij voeren het beleid dat we niet te veel risico willen nemen. Uiteraard doen we dat voor onze deelnemers. Dat betekent dat wij verantwoordelijkheid hebben over het vermogen van onze deelnemers. Wij kunnen het ons niet permitteren om daar te veel risico’s mee te nemen. Ik denk dat we ons daar wel comfortabel bij mogen voelen.
Uiteraard is het belangrijk dat wij weten wat de deelnemer wil. Wij kunnen natuurlijk zelf alles besluiten als bestuur, maar wij willen horen wat de deelnemer als voorkeur heeft. Dat doen we op verschillende manieren.
We doen natuurlijk een risicobereidheidsonderzoek waarbij de deelnemer aangeeft: ‘Ik wil graag veel risico met de kans op een hoog rendement, of juist niet’. Wij hebben daarnaast een deelnemerspanel, waarvoor we deelnemers van alle leeftijden hebben uitgenodigd om te praten over de belangrijkste thema’s. Wat houdt jullie bezig? Dat zijn zaken die wij meenemen in de besluitvorming.
We proberen het ook voor onze deelnemers zo makkelijk mogelijk te maken. Pensioen kan een moeilijk onderwerp zijn, heel complex. Dus we hebben ook geïnvesteerd in een portal. Een platform waar onze deelnemers hun eigen pensioenzaken kunnen inzien en kunnen regelen. Ze kunnen zelfs hun pensioen laten ingaan met één druk op de knop. Dat zijn allemaal zaken die wij belangrijk vinden. Dat het voor onze deelnemer ook gewoon begrijpelijk en toegankelijk is.”
Wij voeren het beleid dat we niet te veel risico willen nemen. Uiteraard doen we dat voor onze deelnemers. Dat betekent dat wij verantwoordelijkheid hebben over het vermogen van onze deelnemers.
Vandana Doekhie
Niet uitvoerend bestuurder Pensioenfonds ING
Hans: “Een van de grote veranderingen de we de laatste tijd zien, is hoe we kijken naar onze beleggingsportefeuille.”
Vandana: “Wat ik zelf interessant vind: wij hebben natuurlijk ook onze deelnemers hierover bevraagd. Er zijn veel mensen die zeggen: ‘Ik wil niet dat mijn pensioengeld in de wapenindustrie wordt belegd’. Dat is iets waar wij ook al actie op hebben ondernomen. Wij zorgen dat in onze beleggingsportefeuille geen beleggingen zitten in bijvoorbeeld de wapenhandel, in kinderarbeid, maar bijvoorbeeld ook niet in dictaturen. Daar beleggen wij gewoon niet in. Dat past heel goed bij de situatie van vandaag, maar daar hebben we een tijd terug al actie op ondernomen. En dat vind ik zelf het meest interessante. Dat we rekening houden met waar onze deelnemers zich goed bij voelen. Uiteindelijk is het hun pensioengeld. Dat moet natuurlijk goed renderen, maar het moet ook op de juiste manier belegd worden. En daarnaast kunnen wij als Fonds, ook omdát we natuurlijk ook zo’n groot vermogen beheren, invloed uitoefenen. Door in gesprek te gaan met bepaalde bedrijven, maar we kunnen natuurlijk ook stemmen. We hebben stemrecht op de aandelen die we in onze portefeuille hebben en we maken graag gebruik van dat recht.”
Hans: “Dus ‘geef de wereld door’ is echt wel een heel belangrijk thema.”
Vandana: “Ja, zodat er morgen ook nog een toekomst is.”
Wij zorgen dat in onze beleggingsportefeuille geen beleggingen zitten in bijvoorbeeld controversiële wapens, in kinderarbeid, maar bijvoorbeeld ook niet in dictaturen. Daar beleggen wij gewoon niet in. Dat past heel goed bij de situatie van vandaag, maar daar hebben we een tijd terug al actie op ondernomen.
Vandana Doekhie
Niet uitvoerend bestuurder Pensioenfonds ING
Vandana: “Er zijn als pensioenfonds ook keuzes te maken om ergens juist wél in te beleggen. Denk bijvoorbeeld aan groene obligaties. Dan beleg je toch in obligaties, die in ieder geval een groen karakter hebben. Juist met het oog op maatschappelijk verantwoord ondernemen. Maar je kan ook actieve keuzes maken om júist ergens in te beleggen om daarmee impact te kunnen creëren.
Wat natuurlijk een hele logische vraag is: maatschappelijk verantwoord beleggen, gaat dat niet ten koste van het rendement van de portefeuille? Daar hebben we een hele duidelijke afweging in gemaakt en we zijn ervan overtuigd dat het investeren in duurzame beleggingsobjecten juist kan bijdragen aan het rendement.”
Hans: “Als je kijkt naar onze beleggingsresultaten over 2021, waar we relatief tevreden over waren, de impact van duurzaam beleggen. We zijn nog niet zover dat we dat kunnen meten. Wat we wel kunnen meten is in welke mate we CO2-uitstoot hebben verminderd in onze portefeuille.”
Vandana: “Over CO2 gesproken: het is hartstikke fijn dat we bij het Fonds de ambitie hebben om in 2050 helemaal CO2 neutraal te zijn. We hebben natuurlijk ons eigen beleid, maar we sluiten ons uiteraard ook aan bij het klimaatakkoord van Parijs.”
Hans: “Als je kijkt naar de gehele Nederlandse pensioensector zijn we in ons land erg vooruitstrevend als je dat vergelijkt met andere landen.”
Vandana: “We mogen trots zijn denk ik, zeker ook als Pensioenfonds ING. De Nederlandse pensioensector is vrij vooruitstrevend, bijvoorbeeld door de visie op maatschappelijk verantwoord beleggen. Door nu al na te denken over de opwarming van de aarde – daar merken we nu nog niet zo heel veel van behalve dan misschien een iets warmere zomer – maar we denken als sector ook na over hoe we hier de komende decennia mee om moeten gaan. Daarbij gaan we altijd voorzichtig om met de vermogens van onze deelnemers.”
Wij als bestuur moeten veel besluiten nemen en we moeten veel afwegingen maken. In die afwegingen moeten wij continu het belang van de deelnemer meenemen. Dus uw mening telt!
Hans van der Knaap
Onafhankelijk voorzitter van Pensioenfonds ING
Vandana: “Als pensioenfonds beleggen we de pensioeninleggelden van onze deelnemers. Uiteindelijk hebben we een pot van ongeveer 30 miljard euro. Dat is een behoorlijk vermogen. En daar willen we het juiste mee doen. Dat betekent dat we, en dit geldt niet alleen voor pensioenfonds ING maar voor de hele sector, dat we op een voorzichtige, prudente manier omgaan met dat geld. Dat we niet in de meest risicovolle objecten beleggen, maar dat we goed afwegen wat een aanvaardbaar risico is voor onze deelnemers.”
Hans: “Ik denk dat je de rode draad zou kunnen maken dat we beleggen tegen minimaal risico en maximaal rendement. En dat we heel kritisch zijn op risico.”
Hans: “We zijn een gesloten fonds. Een gesloten fonds is een pensioenfonds dat geen premie meer ontvangt van zijn sponsoren. Dan zou je denken dat dat afloopt binnen een paar jaar. Maar het bijzondere is, omdat de levensverwachting van mensen zo lang is geworden, dat we nog tientallen jaren meegaan. Ik denk dat de jongste deelnemer in ons pensioenfonds zo rond de 30 jaar is. Die kan misschien wel 100 jaar worden. Dat betekent dat we nog 70 jaar pensioenuitkeringen moeten gaan doen.
Ik zei ook weleens een keer: een pensioenfonds is een tanker. Die gaat een bepaalde kant op. Heel steady. Daar moet je geen rare dingen mee doen. We gaan recht op ons doel af. Ons doel is om aan u als deelnemer een pensioen te geven dat waardevast is, met een ambitie van indexatie op 80%. En wij gaan ons er hard voor maken dat dat ook gaat lukken.”
Hans: “Ik had het net over de tanker, die gaat vooruit voor de deelnemer. Daarom is het van groot belang dat wij weten wat die deelnemer voelt, wat hij wil en wat voor hem van belang is. Wij als bestuur moeten veel besluiten nemen en we moeten veel afwegingen maken. In die afwegingen moeten wij continu het belang van de deelnemer meenemen. Dus uw mening telt!”
Vandana: “Zeker, dus heeft u vragen, heeft u suggesties, wilt u graag meedenken met iets? Dat horen wij graag als Fonds. Dus neem gerust contact met ons op, want wij horen graag waar u zelf over nadenkt.”